Na putu između sela Kumanice i Bele vode, oko 30 kilometara udaljeno od Ivanjice, nalazi se selo Dajići. U njemu danas živi tek nešto manje od 300 stanovnika.
U blizini tog sela, na nadmorskoj visini od 1.438 metara, nalazi se uzvišenje Tičar, a odmah ispod njega, na 1.200 metara nadmorske visine je jedno od čuvenih jezera na planini Goliji, takozvanih gorskih očiju.
Sa razlogom se ovo jezero naziva i biserom Golije.
Svatovsko, Dajićko ili Tičar jezero
Jezero neobičnog oblika, čije dimenzije variraju u zavisnosti od godišnjeg doba i količine padavina, poznato je kao Dajićko, jer se nalazi u ataru tog sela. Mnogi meštani golijskih sela ga nazivaju i Tičar jezero, zbog uzvišenja ispod koga se nalazi. Najzad, ima i onih koji ga nazivaju Svatovsko jezero, što se vezuje za jednu od lokalnih legendi. Prema njoj, baš u tom neobičnom jezeru su se nekada davno utopili svatovi, pa otuda i takav naziv.
Zanimljivo je da se ovo jezero puni atmosferskim padavinama, odnosno kišom i otapanjem snega. Upravo iz tog razloga i varira količina vode u njemu, pa tako varira i veličina samog jezera.
Nasuprot jezera se nalazi i kaptirani izvor, iz koga se ono takođe napaja vodom. Na tom izvoru je izgrađena i česma.
Međutim, to nije jedini razlog zbog koga je ovo jezero posve neobično. Naime, da biste stigli do njega, potrebno je da pređete preko tresave, odnosno „mekane“ zemlje, koja se ugiba pod nogama. Pretpostavlja se da je to razlog za nastanak mnogih lokalnih legendi, budući da postoji i ona da upravo oko jezera gorske vile mogu da budu ponekad viđene.
Promena veličine jezera i uticaj čoveka
Mnogi naučnici su se bavili Tičar jezerom. O njemu su najpre pisali Nedeljko Košanin, Jovan Cvijić i Josif Pančić.
Upravo je Košanin bio prvi koji je ozbiljnije proučio nastanak jezera početkom prošlog veka. Tada je prvi put i zvanično izmerena njegova površina, koja je bila čak četiri puta veća nego danas.
Tada je Dajićko jezero bilo okruženo gustom šumom smrče, što je i uticalo na njegovo očuvanje. Najpre zato što stoka koja se napasala na golijskim livadama nije mogla da dopre do jezera, pa ni da ugrozi njegovo postojanje.
Danas je, međutim, ekosistem pod uticajem čoveka prilično narušen. A to je dovelo do toga da je Dajićko jezero praktično na čistini i da mu se može prilično lako prići. Zato i ne čudi što je količina vode u njemu čak četiri puta manja nego što je bila pre nešto više od 100 godina, kada je i prvi put izmerena.
Ne treba zaboraviti ni to da se svake godine, na praznik Svetog velikomučenika Prokopija, 21. jula, održava sabor u okolini jezera.
Izvor: Telegraf.rs
